Naast een tomatenzadenbank zijn we ook bezig met het opzetten van een peperzadenbank met als doel die ook SKAL-gecertificeerd te krijgen. Het streven is om de komende jaren uit een assortiment van meer dan vijftigduizend rassen zo’n 70 rassen te gaan opkweken. Dit jaar komen we tot zo’n 30 variëteiten.
Chilipepers of pepers komen oorspronkelijk uit het gebied rond de Andes in Peru, en zijn onderdeevrijwil van de nachtschade-familie zoals ook de aardappel en tomaat. De Latijnse naam Capsicum betekent ‘ingekapseld’. Wat verwijst naar de ingekapselde zaden. Pepers zijn dan ook vruchten (bessen). Ze worden al 9500 jaar gegeten en er zijn archeologische vondsten van aardewerk in het huidige Mexico waaruit blijkt dat pepers al 7000 jaar gecultiveerd worden. Hiermee is de chilipeper een van de oudste landbouwgewassen van de wereld.
De Europese ontdekkingsreizigers namen de planten mee naar Europa vanwaar de chilipeper (bijna) de rest van de wereld veroverde en niet meer weg te denken is uit de Afrikaanse, Caribische, Thaise, Indonesische, Japanse, Chinese, Surinaamse en de Tex-Mex keuken. En binnenkort dus ook de Tilburgse keukens.
Naast hun schoonheid, zijn pepers ook nog lekker en gezond. De vele manieren waarop je pepers kan verwerken (saus, grillen, wokken, inmaken, rauw eten, vullen, etc) maken de peper een zeer interessante soort om zelf te kweken en consumeren. En het is zelfs mogelijk om twee soorten te kruisen, waardoor er elk jaar weer nieuwe soorten bijkomen.
De opkweek van pepers is een stukje lastiger dan die van zijn ‘verre neef’: de tomaat. Ze kiemen traag tot zeer traag waardoor je vroeg moet beginnen. Bovendien hebben ze een hoge temperatuur nodig. Afhankelijk van de soort tussen de 25 en 32 graden Celsius. Dat kost nogal wat energie als je in januari wilt beginnen. Na kieming verplanten we eerst naar een 7 cm potje, daarna 11 cm en vervolgens planten we uit in een kas of in een grote definitieve pot. Dit doen we zodat de waterhuishouding in het potje makkelijker onder controle gehouden kan worden en de plantjes een goed wortelstelsel ontwikkelen. Wat noodzakelijk is om een goede oogst te krijgen.
De ‘hitte’ in de chilipeper wordt veroorzaakt door capsaïcine (bestaande uit zeven verschillende capsaïcinoïden). Dit stofje prikkelt de warmtezintuigen (nociceptoren) waardoor de scherpte van een peper gevoeld wordt en deze scherpte wordt aangeduid in Scoville Heat Units (SHU). Dit getal staat voor het aantal liter water wat nodig is om de capsaïcine in de peper onvoelbaar te maken. Voor een jalapeño van 5000 SHU heb je 5000 liter water nodig om de hitte te neutraliseren.
- Mild, denk aan een paprika
- Mild-heet, denk aan een Jalapeño
- Heet, denk aan Madame Jeanette
- Extreem
- Super-extreem
Om ongelukken en vergissingen te voorkomen worden extreem en super-extreem op de tuin alleen als plant opgekweekt, daarna gaan mensen van het peperproject er thuis verder mee aan de slag. Zij kennen de risico’s. Deze pepers gaan van 1 tot over 2 miljoen Scoville-units (googeld u maar). Wij telen die alleen voor zaadwinning, want er zijn wel liefhebbers voor.
Bastiaan, vrijwilliger GroeiTuin013 en peperoloog